“Speaking Grief": το ντοκιμαντέρ που δίνει φωνή στο πένθος

Θα μπορούσα νομίζω να γράφω μέρες για την μοναξιά του πένθους σε μία κοινωνία, όπως η δική μας, που αποφεύγει τόσο πολύ τον πόνο αλλά και το πένθος. Νιώθω ακόμα πιο πολύ την αποφυγή αυτή ειδικότερα γιατί έζησα, για τις θεραπείες του Χριστόφορου μας, δύο χρόνια στο Μεξικό. Ένιωσα πως είναι να ζεις σε μία χώρα που ο θάνατος έχει άλλη θέση στην ζωή της. Πιο γλυκιά, πιο ανθρώπινη, σαν ο θάνατος να ζει μαζί τους με σεβασμό. Νιώθω πολύ τυχερή που ήμουν μέρος μία τέτοιας κουλούρας στην οποία  φυσικά υπάρχει τόσο φόβος στη στάση των ανθρώπων της όσο και σε αυτή άλλων χωρών, αλλά τουλάχιστον ο θάνατος και ο φόβος δεν κρύβεται ούτε απωθείται, τον παρακολουθούν πρόσωπο με πρόσωπο με υπομονή και στοχαστικότητα.

Θυμάμαι πως όταν πέθανε ο Χριστόφορος μας, αυτό το πρώτο αδιανόητα δύσκολο διάστημα που σχεδόν δεν ανέπνεα, οι πρώτες εβδομάδες ήταν γεμάτες από συμπαράσταση. Όμως, πάρα πολύ σύντομα τα πράγματα άλλαξαν. Οι άνθρωποι άρχισαν ακόμα και να με αποφεύγουν ή σταμάτησαν να με ρωτάνε πώς είμαι πραγματικά. Άνοιγαν άσχετες συζητήσεις, ίσως από αμηχανία, ίσως από φόβο. Ποτέ δεν αμφέβαλα ότι με αγαπάνε αλλά εγώ που πονούσα τόσο βαθιά  βρέθηκα πιο μόνη από ποτέ, σε μια κοινωνία που έμοιαζε να λέει: «Βγάλ' τα πέρα μόνη σου..και αν μπορείς κάντο και γρήγορα».

Τα έξι σχεδόν αυτά χρόνια που πέρασαν, βρίσκομαι συνεχώς αντιμέτωπη με μια κοινωνία που βλέπει το πένθος ως ταμπού, κάνοντας την ήδη δύσκολη διαδρομή μου, ακόμα πιο μοναχική και επίπονη.

Έχω πια βιώσει και επιβεβαιώσει ότι ζούμε σε μία κοινωνία  που αποφεύγει τον πόνο, που το πένθος δυστυχώς αποτελεί ένα είδος στίγματος. Θα μπορούσα να γράφω μέρες για το πόσο είναι σημαντικό να κατανοηθεί από τους πενθούντες αλλά κυρίως από την κοινωνία στην οποία ανήκουν, ότι το πένθος είναι μια σημαντική διαδικασία που δεν πρέπει ούτε να διακόπτεται αλλά ούτε και να κρύβεται. Γιατί υποτιμούνται έτσι οι σημαντικές βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες επιπτώσεις του πένθους στην ψυχική υγεία και σωματική υγεία των ανθρώπων που πενθούν σε κάθε ηλικία, και κατ΄ επέκταση σε κάθε τομέα της ζωής τους. Και το «μη πένθος» τελικά τραυματίζει σοβαρά την ίδια την κοινωνία με πολλούς τρόπους.

Το πένθος δεν είναι κάτι που ξεχνιέται ή γιατρεύεται απλά με το πέρασμα του χρόνου, είναι κάτι που φέρουμε μέσα μας για πάντα. Και είναι ακόμα πιο βαρύ όταν οι γύρω μας κάνουν πως δεν υπάρχει. Σαν να πρέπει ο πόνος να μείνει κρυμμένος, γιατί δεν ταιριάζει στην εικόνα της "κανονικότητας" που έχει ορίσει η κοινωνία.

Το πένθος δεν πρέπει να μας κατατάσσει στο περιθώριο, ούτε να είναι ένα θέμα ταμπού. Πρέπει να υπάρχει χώρος για τον πόνο μας, και η κοινωνία μας πρέπει να μάθει να αγκαλιάζει το πένθος, να δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς για αυτό που νιώθουμε. Γιατί, τελικά, το πένθος δεν είναι αδυναμία, αλλά δύναμη – και είναι κάτι που όλοι μας κάποτε θα χρειαστούμε την ελευθερία να εκφράσουμε. Και κυρίως, αν κάτι θα ήθελα να φωνάξω είναι ότι το πένθος δεν είναι μόνο προσωπική εμπειρία, είναι και κοινωνική!

Γράφω αυτές τις γραμμές για να σας εμπνεύσω να δείτε το ντοκιμαντέρ "Speaking Grief". Ίσως αναγνωρίσετε κομμάτια του δικού σας πόνου, ίσως νιώσετε ότι κάποιος σας καταλαβαίνει πραγματικά, ίσως δείτε τους πενθούντες με τελείως άλλη ματιά. Το ντοκιμαντέρ αυτό, μας λέει ότι ο πόνος του πένθους είναι κάτι που η κοινωνία πρέπει να αγκαλιάσει, όχι να στιγματίσει. Όλοι μας πρέπει να μάθουμε να είμαστε ανοιχτοί και ευαίσθητοι σε αυτόν τον τόσο ανθρώπινο πόνο.

Το "Speaking Grief" αποκαλύπτει την αλήθεια πίσω από αυτή την απομόνωση και ευαισθητοποιεί την κοινωνία για την ανάγκη να μιλάμε ανοιχτά για το πένθος. Είναι μια ισχυρή υπενθύμιση ότι η απομόνωση και η σιωπή γύρω από το πένθος δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερο πόνο. Με ιδιαίτερη ευαισθησία, το ντοκιμαντέρ αυτό, μας θυμίζει  ότι το πένθος είναι μέρος της ζωής και μας καλεί να αγκαλιάσουμε τις πληγές μας, να μοιραστούμε τα συναισθήματά μας και να σταματήσουμε να κρύβουμε τον πόνο μας πίσω από τα στερεότυπα της κοινωνίας. Μας καλεί να δημιουργήσουμε έναν κόσμο που να επιτρέπει το πένθος, κοινωνίες  που δεν μας κλείνουν το στόμα όταν χρειαζόμαστε να μιλήσουμε για την απώλειά μας, εκφράζοντάς το χωρίς ντροπή ή φόβο.

Γιατί  το πένθος δεν πρέπει να μας απομονώνει, αλλά να μας συνδέει.

Όποιος έχει βιώσει την απώλεια αγαπημένου του προσώπου  ή θέλει να κατανοήσει βαθύτερα το πένθος, πιστεύω ότι θα βρει στο "Speaking Grief" μια συγκινητική πηγή έμπνευσης και κατανόησης. Δείτε το και αφήστε το μήνυμά του να αγγίξει την καρδιά σας.

Είναι ένας τρόπος να γίνουμε όλοι πιο συμπονετικοί και ευαισθητοποιημένοι, να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το πένθος στη ζωή μας.

Με αγάπη,

Αναστασία

Σημ. Πατώντας Settings (στο κάτω δεξιά μέρος της οθόνης στο youtube)/Subtitles/auto-translate/greek μπορείτε να έχετε ελληνικούς υποτίτλους